Voedsel wordt door ramen en deuren gegooid Volgens thema Duurzame consumptie         Gepubliceerd : 21/05/2010 Categorie: Artikel

De Belgen gooien enorme hoeveelheden aangesneden of vervallen voedingsproducten in de vuilnisbak. Naast het ethische probleem dat die verspilling stelt, is er ook de impact van dergelijk gedrag op de natuurlijke hulpbronnen (water), op de uitstoot van broeikasgassen en op de afvalstroom. "Astronomisch" is het meest geschikte woord om de omvang van de voedselverspilling in ons land te typeren. Volgens de voedingsindustrie zou er per jaar om en bij de 660.000 ton voedsel met een waarde van 1,4 miljard euro weggegooid worden! Dat is een schokkend hoog bedrag, zeker in een land waar volgens het Onderzoeks- en Informatiecentrum van de Verbruikersorganisaties (OIVO) ongeveer 200.000 mensen over onvoldoende voeding beschikken. Dit sociale schandaal is tegelijk een ecologische knoeiboel. Het wordt maar al te vaak vergeten, maar het fabriceren van voedingsproducten verbruikt enorm veel water, zowel tijdens het productieproces als tijdens de omwerking. Volgens het International Water Institute (Siwi), dat in Stockholm gevestigd is, zou de strijd tegen voedselverspilling absoluut centraal moeten staan op de politieke agenda's. De experts van dit instituut hebben berekend dat de hoeveelheid water die in de Verenigde Staten verspild wordt (40.000 miljard liter!) doordat bijna een derde van de geproduceerde voeding simpelweg in een vuilnisbak belandt, zou volstaan om te voldoen aan de waterbehoefte van 500 miljoen (u leest het goed: een half miljard) mensen! In Belgi� neemt het probleem waarschijnlijk niet dezelfde proporties aan als in de V.S., maar toch is het triest te moeten constateren dat er van de 4.340 euro die elk gezin (gemiddeld) per jaar voor voeding uitgeeft, 174 euro helemaal nergens toe dienen... Dat is immers, volgens het Nationaal Instituut voor de Statistiek (NIS) de som die overeenkomt met de hoeveelheid voedsel die we nooit opeten, hetzij omdat we dat voedsel gekocht hebben zonder het echt nodig te hebben, hetzij omdat we de aankoop vergeten zijn en het product achter in de koelkast is blijven liggen, hetzij omdat we te grote hoeveelheden eten klaarmaken en dan een berg resten moeten weggooien, enzovoort. De verspilling van water, waar we ook nog de grote hoeveelheid moeten bij rekenen die zonder enig nut naar de vuilnisbelt of de verbrandingsoven vervoerd wordt, is niet het enige milieuprobleem. Leefmilieu Brussel (BIM) heeft geprobeerd om de impact van die voedselknoeierij op de uitstoot van broeikasgassen te berekenen. De resultaten zijn zeer veelzeggend. In termen van energieverbruik komt het effect van een weggegooid brood op hetzelfde neer als het effect van de wasmachine die quasi twee volledige cycli afwerkt... zonder was in de trommel, wel te verstaan. Maar een bedorven steak weggooien heeft evenveel milieu-impact als de wasmachine meer dan vier cycli te laten draaien! Natuurlijk kan voedsel gerecycled worden door het aan een huisdier te geven of - voor plantaardig voedsel - door het in een composthoop te verwerken. Maar die recycling zal altijd maar gedeeltelijk zijn. Zulke voorbeelden van dagelijkse verspillingen zouden om een meer "positieve" manier voorgesteld kunnen worden om mensen meer tot gedragsverandering aan te zetten. Enkele voorbeelden: een wat harde snee brood niet weggooien en ze hergebruiken als korstje voor in de soep of in "verloren brood" staat gelijk met het besparen van de energie die een lamp van 60 W verbruikt op twee uren tijd. Een stuk steak dat de avond voordien niet opgegeten werd heropwarmen staat gelijk met het vermijden van de pure verspilling van de energie die nodig was om die steak te maken, nl. het equivalent van diezelfde lamp van 60 W die zeven uren brandt. Wat kun je doen om je eigen verspilling te vermijden of drastisch te beperken? Er zijn veel mogelijkheden, gaande van een betere voorbereiding van de winkelbezoeken (geen nutteloze aankopen, tweemaal nadenken bij in het oog springende promotieaanbiedingen enz.) tot meer aandacht besteden aan de recyclemethoden, hetzij op een culinaire wijze (leve de keukenprinsessen en kookboeken die voor alle "resten" wel een oplossing hebben) of op een ecologische manier (met een reukloze composthoop op het terras van de flat of zelfs in de woning: dat kan!). Parallel daarmee is het goed eraan te denken dat de producten die het vaakst aangesneden (en dan weggegooid) worden, zijn: brood, patisserie, koekjes, groenten en fruit. De producten die het meest bederven (en dan weggegooid worden), zijn: verse groenten en fruit, dierlijke producten en zuivel. Uit onderzoeken blijkt ook dat er voor voedselverspilling een seizoen is. Laat ons proberen om niet mee toe te geven aan bijvoorbeeld het "Nieuwjaareffect" (in die periode van het jaar worden vaker broden en patisserie weggegooid), het "vooravond-van-de-paasvakantie-effect" (met veel bereide etensresten die in de vuilnisbak belanden), of nog vreemder het "terug-naar-school-effect" (waarbij in september vooral afval van aangesneden of bedorven groenten en fruit weggegooid worden). In vakantietijd mag alles wel iets minder strikt geregeld worden, maar wat de aanpak van de voedselverspilling betreft mogen de teugels ook in die perioden toch niet te veel gevierd worden. Bron: Voedselverspilling vermijden begint al in de winkel!, Studie van het Brussels Observatorium voor Duurzame Consumptie Raadpleeg ook de folder