De Belgische tieners behoren tot de kampioenen van Europa op het gebied van consumptie van frisdranken. Voor hun gezondheid is dat niet echt positief te noemen! Waarom keren we niet terug naar de goede oude siroop? Dat zou de fysieke en ecologische schade van de limonades en ijsthees nogal eens inperken! Belgi� is niet enkel het land van het bier en de chocolade. Het is ook de bakermat van de limonade. Dat is minder bekend, maar er zijn cijfers om het te bewijzen. Met meer dan 120 liter per persoon en per jaar behoren Belgen tot de grootste drinkers van gesuikerde dranken in dit deel van Europa. Een gemiddelde Belg drinkt bijvoorbeeld driemaal meer frisdrank dan een Fransman of een Italiaan. Is dat een reden voor bezorgdheid? Ja, want die toenemende behoefte aan limonades, prik, tonics en andere zogenaamde 'frisdranken' heeft alles weg van een serieuze trend. Niets lijkt dat succes te kunnen stoppen, terwijl er toch gezondheid- en milieuproblemen mee gepaard gaan. Op vijfentwintig jaar tijd is de frisdrankenmarkt meer dan verdubbeld. Flessenwater doet het wel nog beter, met een verdrievoudiging van het verbruik. Maar de analyse van de cijfers wijst op een zorgwekkende trend voor een welbepaalde leeftijdgroep, namelijk de jongeren. In het bijzonder de groep van 15 tot 18 jaar drinkt in het algemeen met 0,73 liter per dag veel te weinig, terwijl de aanbevolen hoeveelheid voor een evenwichtige gezondheid rond anderhalve liter ligt. Bovendien is er bij die leeftijdgroep, doordat ze niet graag tafelwater drinken, een vervangingseffect met quasi anderhalve liter limonade per dag: d.i. dubbel zoveel als het gemiddelde onder de Belgische bevolking. Alle gesuikerde dranken zijn niet noodzakelijk limonades, maar die dranken zijn zeer populair bij de jongeren en bevatten gemiddeld het equivalent van 6 suikerklontjes per blikje! Dat is vragen om tandbederf en vooral de poort wagenwijd openzetten voor overgewicht. Op lange termijn kunnen we stellen dat, als we erkennen dat de behoefte aan suiker die zo tijdens de kinder- en tienertijd gecre�erd wordt op volwassen leeftijd blijft bestaan, diabetes mooie dagen in het verschiet heeft... Aspartaam en de kunstmatige zoetstoffen zorgen wel voor een drastische vermindering van de opgenomen caloriehoeveelheid. Maar deze soort vervangproduct voor suiker - de � light � - belet niet dat de meeste frisdranken globaal genomen maar een voedingswaardebelang van bijna nul te bieden hebben. Hoewel het gezondheidseffect van deze soort drank verre van verwaarloosbaar is, betaalt ook het milieu een zware prijs. Op wereldschaal is er voor de productie van de 500 miljard (!) liter limonade per jaar een landbouwoppervlakte van 37.000 vierkante kilometer (iets meer dan de oppervlakte van Belgi�) die uitsluitend aan de teelt van bieten, riet of ma�s voorbehouden moet worden. De drie genoemde planten zijn bijzonder veeleisend op het vlak van de behoefte aan water en/of pesticiden. Een andere vaststelling is dat, ook al hebben de producenten grote vooruitgang geboekt in het terugschroeven van het gewicht van hun drankverpakkingen (die bijdragen aan de uitstoot van broeikasgassen), de kleine verpakkingen duidelijk succes hebben. Zo is op vijf jaar tijd het aantal kleine PET-flessen (van polyethyleentereftalaat) verdubbeld. De glazen verpakkingen, waarvan het recyclinggehalte beter is dan dat van PET of van drankkartons, verliezen duidelijk terrein in de winkelrekken. En laat ons ten slotte ook niet vergeten dat bepaalde welbekende multinationals in de wereld van de cola schaamteloos de watervoorraden in verre landen (India bijvoorbeeld) exploiteren en daarbij niet veel oog hebben voor de rechten van de lokale bevolking en de arbeiders. Wat de reclamepraktijken betreft, is het duidelijk dat wie in Belgi� en op andere plaatsen de gezondheidseducatie willen promoten, met ongelijke wapens strijden ten overstaan van de gastronomische budgetten die door en voor de internationale marketing van de grote dranken met cola of fruitgeur ingezet worden. Denken we maar aan de drankautomaten in de scholen: het OIVO raamt dat die voor een school met meer dan 1.000 leerlingen meerdere duizenden euro's per jaar opleveren! Zullen we dan toch maar terugkeren naar de gewone siroop die we met leidingwater mengen en die enorm veel minder natuurlijke hulpbronnen verbruikt?
Bron: Een zomer lang fris, zonder suiker, studie van het Brussels Observatorium voor Duurzame Consumptie. |