Aan het woord is Isabelle Laquiere, expert Voedingsmiddelen bij de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Haar taak bestaat erin om het nutritioneel beleid op nationaal en Europees vlak en initiatieven van sectororganisaties op te volgen. We treffen haar in een enorm complex gebouw aan het Zuidstation in Brussel, maar de manier waarop ze over voeding praat, is vaak verhelderend.
Waaraan denkt u spontaan bij de woorden 'gezonde voeding'?
Wat onmiddellijk bij me opkomt is veel fruit, veel variatie, veel kleuren ook. Ik zie een bord vol groenten en fruit.
Dat plaatje past perfect in de voedingsdriehoek die we allemaal kennen. Toch bestaat er heel veel tegenstrijdig advies op het vlak van voeding. Valt er ergens een lijn te trekken?
Er zit een zekere vorm van sensatie achter. Vanaf ergens een wetenschappelijk artikel verschijnt waaruit blijkt dat een voedingsmiddel toch niet zo gezond blijkt te zijn, krijg je een nieuw boek of dieet. Het wordt zeer vaak opgeblazen. Maar het resultaat is dat de consument op de duur niet meer weet waaraan hij zich moet houden. Het wordt dan heel moeilijk om het publiek correct te informeren.
Waar ligt de verantwoordelijkheid voor die situatie?
Natuurlijk is het een gedeelde verantwoordelijkheid. Maar ook de overheid moet zijn rol spelen. Het is de bedoeling van het Nationaal Voedingsplan om de scheve situatie recht te trekken. Mensen moeten terug vertrouwen krijgen in de boodschappen die hen bereiken. Daarom zullen bepaalde acties, die in lijn zijn met dit plan, ondersteund worden door een herkenbaar logo dat de geloofwaardigheid van die acties moet verzekeren.
Je bereikt natuurlijk vaak mensen die al overtuigd zijn.
Belgi� is niet het eerste land met een Nationaal Voedingsplan: Frankrijk is ons in 2001 al voorgegaan met een heel uitgebreide communicatiecampagne met affiches, brochures, een website en voedingsgidsen. De campagne werd achteraf ge�valueerd en toen bleek dat een grote groep mensen bereikt werd die al overtuigd waren, maar toch ook een heleboel mensen die op de grens zaten, wiens mening nog niet helemaal was gevormd.
Leven we nu ongezonder dan 50 jaar geleden?
Je kan niet ontkennen dat het aantal mensen met obesitas en zwaarlijvigheid blijft toenemen. De kans bestaat dat we binnen tien jaar op het niveau van de Verenigde Staten zitten. Dat lijkt mij zeer verontrustend. Niet alleen is een onevenwichtige voeding de directe oorzaak, maar ook onze manier van leven: ontbijt overslaan, veel snacks tussendoor, te weinig beweging.
Is je ontbijt overslaan echt zo slecht als wordt beweerd?
Het is niet de beste manier om de dag te beginnen. Je krijgt sowieso moeite om je te concentreren. Meestal krijg je dan een hongergevoel in de loop van de voormiddag en dan zijn er vaak geen gezonde dingen in de buurt. Het komt meer en meer voor dat mensen het ontbijt overslaan. Omdat ze iets langer willen uitslapen. Of omdat ze vroeg op hun werk moeten zijn. Of omdat ze te veel dingen moeten doen, bijvoorbeeld de kinderen naar school brengen.
Ook zeer populair tegenwoordig zijn kant-en-klaarmaaltijden. Is het �berhaupt mogelijk om gezond te eten met zulke producten?
Veel hangt af van de manier waarop je het eten bereidt. Als je zelf je groenten te lang laat koken, zullen veel vitaminen verloren gaan. Op zich is er geen probleem met kant-en-klaarmaaltijden, hoewel ze vaak veel zout bevatten. Als je zelf kookt, heb je die dingen beter in de hand. Voor mensen die last hebben van bijvoorbeeld een hoge bloeddruk, is kant en klaar wellicht niet altijd de beste keuze.
Is biovoeding een gezondere keuze?
Je moet er in de eerste plaats van uitgaan dat alle voeding die op de markt is, gecontroleerd en veilig is. Kiezen voor bio is vaak een ethische keuze. Een consument kiest voor producten die op een verantwoorde, natuurvriendelijke manier geproduceerd worden. Een gewone appel is even gezond als een biologische appel. Met dat verschil dat op de laatste geen residuen van pesticiden zitten. Op een gewone appel zitten een aantal residuen, maar in zulke kleine hoeveelheden dat ze normaal niet gevaarlijk kunnen zijn voor de gezondheid van de mens.
Is gezonde voeding wel een thema dat aanslaat bij de mensen?
Je hoort soms dat gezonde voeding saai is, maar dat is helemaal niet het geval. Je moet het zelf boeiend maken. Het is ongelooflijk wat je kan doen met een rijkdom aan ingredi�nten en de schikking op je bord. Consumenten moeten bewust gemaakt worden van het feit dat bepaalde zaken wel degelijk gezond zijn en noodzakelijk om gezond te blijven. Naast betrouwbare informatie moet je de ambitie hebben om gedragsveranderingen te bewerkstelligen. Dat is echter een langzaam proces...
|